Bajki dla dzieci

To zło w najczystszej postaci? Nie dla mnie.

Jeśli uważasz, że małym dzieciom nie powinno się puszczać bajek, bo to je ogranicza, to przykro mi. Przykro mi, z powodu Twoich dzieci, które nie będą miały możliwości skorzystania z części kultury dostępnej i stworzonej właśnie dla nich. Jak będą miały już te 18 lat i w końcu wypuścisz je spod swojej kopuły, wytłumaczysz im na odchodnym, co to za magiczne kolorowe pudełko, w którym pojawiają się obrazy czy pozwolisz im to odkryć osobiście?

Bardzo łatwo zauważam wszystkie nagłe zmiany w zachowaniu moich dzieci. Kiedy moja córka miała niespełna trzy latka, zakochała się w pluszaku, który imitował Świnę Peppę. W związku z tym, przy którejś okazji, zakupiliśmy jej płytę DVD z przygodami świnki, które od czasu do czasu puszczaliśmy wieczorem. Dużą zaletą tych bajek (poza przyjemnym wstępem i ładnymi kolorami), była ich długość – zaledwie 5 minut. Wydawała się idealna. Nie minęło jednak dużo czasu, żebym zauważył negatywne zmiany. Córka zaczęła częściej płakać, wymuszać, tupać itp. Jednym słowem, pokazywała że ma temperament. Nie jednak sam fakt oglądania bajki był powodem zmiany zachowania. Chodziło o tą konkretną bajkę. Świnka Peppa jest ucieleśnieniem, małego i rozwrzeszczanego bachora. Od razu trafiła na czarną listę. Od tego czasu, zawsze oglądam bajki razem z dziećmi (za pierwszym razem oczywiście) i tworzę sobie listę dopuszczalnych pozycji.

Kiedyś przez pomyłkę, zamiast Jak wytresować smoka (zdecydowanie nie dla małych dzieci jak się okazało), puściłem Ostatniego Smoka. Dobrze, że byłem obok.

W związku z tym, że dzięki moim dzieciom, z bajkami jestem w miarę na bieżąco, postanowiłem podzielić się moimi przemyśleniami, na temat wartościowych bajek (filmów i seriali animowanych). Nie znajdziesz tu pozycji z mojego dzieciństwa, takich jak smerfy, gumisie, chip&dale, denver, muminki, scooby-doo, kacze opowieści czy im podobnych. Te bajki nie są niestety odpowiednie dla dzieci. Tak. Dobrze czytasz. Każda z tych bajek pokazywała przemoc i/lub strach, jako motor napędowy głównych bohaterów. Zawsze toczyła się tam jakaś walka, ktoś chciał kogoś zjeść, zabić, okraść itp. Nie mam tu na myśli tylko złych postaci. Wręcz przeciwnie. To zwykle dobrzy bohaterowie bili kogoś i krzywdzili (zwykle po tym, jak on skrzywdził ich, ale przemoc nie jest odpowiedzią). Bajki w których pojawia się przemoc powinny być oznaczone 8+. Ilość przemocy, którą zaabsorbowałem w dzieciństwie oglądając bajki z tamtych czasów, była większa, niż przeciętny człowiek doświadcza przez całe życie. Nie tak wygląda świat, który chcę przedstawiać moim dzieciom. Jest tak wiele ciekawych motywów, które można wykorzystać, żeby opowiedzieć wspaniałą historię, że aż boli oglądanie kolejnej walki pomiędzy dobrem i złem, stworzonej przez podrzędnego scenarzystę. Twórcy coraz częściej zapominają o docelowym odbiorcy, którym jest dziecko i korzystają z gotowych rozwiązań, które „działały” zaledwie 10 (a może 20?) lat temu. Na szczęście nie wszyscy.

Zaczniemy od seriali animowanych. Nie będę opisywał pozycji, których nie polecam. Jeśli coś znajdzie się na tej liście, to znaczy, że jest godne obejrzenia, nawet jeśli ma jedną czy dwie wady.

Klub Przyjaciół Myszki Miki – ta bajka przekonała mnie do siebie, mimo że moim ulubieńcem zawsze był Donald. Znani bohaterowie, ciekawie zaprojektowany dom i świetny pomysł z Cośkiem i Mysiosprzętami (dzieci mają możliwość zgadywać, który sprzęt przyda się do rozwiązania zagadki – dla nas jest to intuicyjne, ale dzieci to uwielbiają). Przygody często opierają się na liczeniu, na kształtach i na kolorach, a także na ogólnych wartościach, takich jak zdrowe odżywianie czy ćwiczenia na świeżym powietrzu. Wszystkim przygodom, towarzyszą oczywiście piosenki.

Przemoc: Brak.

Złota Rączka, Maniek – Główny bohater bajki, jest złotą rączką w swoim mieście i do pomocy ma cały zestaw wygadanych narzędzi, które nie mogą się doczekać pracy. Część dialogów i piosenek jest śpiewanych po hiszpańsku. Dzięki temu zawdzięczam fakt, że cała moja rodzina potrafi policzyć do ośmiu po hiszpańsku (niezwykle wartościowa umiejętność). W trakcie odcinków, poza tym, że razem z Mańkiem pomagamy mieszkańcom miasta i uczymy się hiszpańskiego, spotykamy się też z innymi ważnymi problemami, np. jak poradzić sobie z kłamstwem i dlaczego lepiej go unikać czy też jak poradzić sobie z niską samooceną, kiedy coś nam się nie udaje. Dodatkową zaletą, dzięki oparciu bajki o prawdziwy zawód w prawdziwym mieście, znajdujemy odniesienia do naszego świata. I tak możemy na przykład dowiedzieć się, jak ludzie obchodzą rożne święta  w różnych krajach na całym świecie. Sam przyznaję, że kilku rzeczy się dowiedziałem.

Przemoc: Brak.

Dora: The Explora – tutaj niestety widać, że bajka nie jest nowa i niektóre rozwiązania są… dziwne. Wśród nich jest Rabuś – lisek, który co odcinek kradnie (lub próbuje) bohaterom jakiś przedmiot, mówiąc że go nie znajdą, po czym chwilę później go znajdują (szok!). Mimo licznych prób, nie odgadnąłem motywów Rabusia (kraść, żeby ukryć, żeby bohaterowie mogli poszukać i znaleźć? Poważnie?). To jednak jedyna wada. Sama bajka przedstawia przygody dziewczynki Dory i małpki Butka. Nie wiem co mają w sobie piosenki w tej bajce, ale są znacznie bardziej lubiane przez moje dzieci, niż te w pozostałych bajkach wymienionych w tym spisie. W trakcie śpiewania dzieci uczą się języka angielskiego, a dzięki częstym powtórzeniom, słowa wpadają w odpowiednie synapsy i zostają tam . Dzięki temu mój dwulatek potrafi zaskoczyć nas i zacząć śpiewać piosenkę po angielsku. Tak po prostu.

Przemoc: Brak (nie da się nazwać kradzieży, która odbywa się w tej bajce, przemocą. Nie da się).

Domisie – to nie jest serial animowany, ale w kategorii program telewizyjny byłby jedynym jaki polecam, więc nie było sensu tworzyć osobnej kategorii. Ten serial chciałbym pochwalić przede wszystkim za wartość wychowawczą. Wszystkie tematy poruszane w tej bajce, dotyczą mądrego  (wcale grzecznego) dzieciństwa. Bohaterowie tej bajki, często zachowują się niegrzecznie (nie myją się, głośno śpiewają, biorą lekarstwa bez pozwolenia itp.) i później dziecko na własne oczy widzi konsekwencje. Uważam, że jest to dobre uzupełnienie i utrwalenie nauki o bezpieczeństwie, którą przekazujemy naszego dziecku.

Z seriali na razie to cała moja lista. Jeśli macie swoje propozycje, zostawcie je w komentarzach. Następnym razem przyjrzę się bajkom pełnometrażowym. Gdybyście potrzebowali pomocy na już, to polecam Auta i Dzwoneczka. Więcej w następnym poście.

Prawa do zdjęcia należą do Paul Harris.