Jak bezwarunkowo kochać swoje dziecko?

Czy jest na to jakiś sposób?

Historia Marshalla

„Pamiętam, że kiedy Brett miał trzy lata, któregoś dnia zastanawiałem się, czy dostatecznie jasno wyrażam swą bezwarunkową miłość do niego i moich pozostałych dzieci. Akurat był wtedy w pokoju.

– Brett, wiesz, dlaczego cię kocham? – zapytałem go.

– Bo potrafię już wylać nocniczek do toalety? – odpowiedział natychmiast.

Zrobiło mi się smutno, ponieważ od razu zrozumiałem, o co mu chodzi.” Marshall B. Rosenberg

Mimo pozornie humorystycznego akcentu związanego z nocniczkiem, ten cytat ze śmiechem niewiele ma wspólnego. W końcu to dziecko sądziło, że miłość jego rodziców jest zależna od jego zachowania i tego czy to zachowanie się rodzicom podoba. Czy ktokolwiek naprawdę kocha swoje dziecko dlatego, że jest grzeczne, ewentualnie posłuszne? Mam nadzieję, że nie. A mimo wszystko czasami dzieci tak to odbierają. Czy jest więc coś, co możemy z tym zrobić?

Gdzie się zaczyna miłość warunkowa?

Wszystko zaczyna się od tego jak traktujemy nasze dziecko, gdy robi rzeczy po naszej myśli i tego jak je traktujemy, gdy zaczyna się zachowywać „niegrzecznie”. W pierwszej sytuacji jesteśmy blisko, cieszymy się towarzystwem naszego dziecka i okazujemy mu dużo bliskości. Niestety w drugiej sytuacji często odrzucamy niegrzeczne dziecko od siebie, stosując „time-out” czyli wysłanie do pokoju, postawienie do kąta lub jeszcze jakąś inną wymyślną karę.

A dlaczego tak robimy?

Ze strachu. Ze strachu o nasze dziecko i w przekonaniu, że jeśli zabierzemy naszą uwagę i ukarzemy go we właściwy sposób, to ono już więcej nie postąpi w ten sposób. Czy to działa wie każda osoba, która rozdzielała bijące się rodzeństwo po to tylko, aby po kwadransie ponownie ich rozdzielać. Niestety dzięki takiemu podejściu dzieci nie tylko nie uczą się co powinny zrobić w danej sytuacji (a to powinno być dla nas priorytetem), ale też zaczynają czuć, że o miłość rodzica muszą się postarać. Że rodzice kochają je tylko wtedy, gdy są grzeczne, ale gdy są niegrzeczne, to nie mogą liczyć na rodziców.

Wtedy też się zaczynają kłamstwa, półprawdy i ukrywanie różnych dziecięcych problemów przed rodzicami. Przecież oni i tak nie zrozumieją i nie okażą nam wsparcia, a wręcz jeszcze nam „dokopią”. Znałem dziesiątki nastolatków z takim podejściem, więc nie jest to problem jednostkowy.

Motywacje mamy słuszną, ale metody niestety nie.

Istnieje jakaś inna droga?

Tymczasem co stoi nam na przeszkodzie, aby tyle samo zaangażowania i bliskości okazywać, gdy dziecko jest niegrzeczne, jak wtedy, gdy jest grzeczne? Nie mówię, że mamy piać z zachwytu, gdy nasze dziecko uderzy swojego brata, ale dlaczego nie spędzić wtedy z nim trochę więcej czasu? Nie porozmawiać? Nie nauczyć go jakiejś alternatywnej metody, która pomoże mu się wyciszyć, zanim stanie się coś, czego może żałować (jak uderzenie brata czy zniszczenie zabawki)? Moim zdaniem ono właśnie tego potrzebuje. Naturalnie możemy wyrazić swoje niezadowolenie i nawet użyć siły, jeśli zachowanie dziecka zagrozi czyjemuś bezpieczeństwu, ale nie uważam, że powinniśmy się w takich momentach od dziecka oddalać.

Dzieci są z natury dobre

W końcu dzieci nie chcą krzywdzić innych, ani siebie, ale czasami tak robią, bo nie wiedzą co innego mogłyby zrobić. Albo nawet jeśli wiedzą co powinny zrobić, to emocje wzięły nad nimi górę i nie udało im się nad nimi zapanować. Osobiście śmiem sądzić, że dzieci w takich sytuacjach nie tylko nie zasługują na odrzucenie z naszej strony, ale wręcz właśnie wtedy, bardziej niż kiedykolwiek, potrzebują naszej bliskości i naszego zrozumienia. I jeśli im je zaoferujemy, to możemy być pewni, że myśl o warunkowej miłości, nie pojawi się w ich głowach. I że jeśli będą miały problem, to przyjdą z nim do nas, bo będą wiedziały, że je kochamy i że mogą nam zaufać.

Szcześliwe zakończenie historii Marshalla

Na zakończenie chciałbym dopowiedzieć drugą część historii Marshalla, która w przeciwieństwie do pierwszej, ma zupełnie inny wydźwięk.

Brett, jego syn, po tym jak kilkukrotnie jeszcze próbował zgadnąć dlaczego tata go kocha, wymieniając różne domowe obowiązki, które potrafi już wykonywać w końcu się poddał i zapytał:

” – No to, dlaczego mnie kochasz, tato?

– Kocham cię po prostu dlatego, że ty to ty.

Od razu pomyślałem, że moje słowa zabrzmiały jak mało znaczący banał. Ale, o dziwo, zrozumiał, o co mi chodziło. Dostrzegłem to w jego oczach. Zrobił radosną minę, spojrzał na mnie i krzyknął:

– Tato, kochasz mnie, bo ja to ja! Kochasz mnie, bo ja to ja!

Przez następne dwa dni podbiegał do mnie co dziesięć minut, ciągnął za rękę, patrzył mi w oczy i wołał:

– Tato, kochasz mnie dlatego, że ja to ja! Kochasz mnie, bo jestem mną!”

Pozwólmy więc dzieciom odczuć, że kochamy je dlatego, że one to one, a nie dlatego, że potrafią zrobić taką lub inną rzecz. Bo przecież tak właśnie jest, prawda?

Prawa do zdjęcia należą do Tanel.